19/05/2020

MUB frısle buyono calu qtulğenso da Rum Pontusoye

U mawtbo umthoyo d’Bethnahrin bu buyono dıfrısle bu yawmo şatonoyo du ktolğenso da Rum pontusoye korıh i siyase hıdonoyto u anti demoqratoyto dıkmaşyo Turkiya mqabıl da came mu zabno du sayfo hul ucdo.

 MUB bu buyoneyde komır xıd mathlone du camo Suryoyo-Othuroyo-Oromoyo-Kaldoye dmafıt mu qtolğenso kfıhmina a mrore du camo pontusoyo u kfılğina u haşathe.

U buyono d’MUB kımşare ba melani şafıc 101 ışne calu qtolğenso da Rum Pontusoye. Bi coğrafya uba mdinotho du yamo komo, dawse b’dawse mandıfi a bnaynoşo dıkımmathliwo u dıkmacışiwo u leşono, u makthabzabno wi mardutho da Yawnoye Catiqe.

Bu şuroyo da 1900’wat i siyase du qtolğenso da mşihoye dmafitowa la haye mqabıl da came Mşihoye, mqabıl da Rum Yawnoye marwıho ba qlime d’Marmara, Ege, Trakya udu Yamo Komo. Bu şıkılano mşarele u Qtolğenso rabo da Pontusoye 19 İyor 1919. Bu qtolğensano hol 400 alfo farsufe qtili. Ba casro alfowat fayişi jbiroye dımgalwın l’Rusya. Ba casro alfowat’ste bi netije du bedolo di mübadele dsimo bi şato dan 1923 markıwi bu Yownan. Hani dfayişi, bi jbariye simi Maşılmone. U leşonaththe, i marduthaththe wa timoyotho makthabzabnoye dkıtwolın mafşıri u mawfıqi mi şroluthaththe. Hani dlo trelin mi haymonuthaththe, bıhdo naqla lo qadiri dımqafın arcoyutho demoqratikoyto u hırto leşan dqıdri dmahkın ruhayye.

U mawtbo umthoyo d’Bethnahrin bu buyoneyde kmahke cali siayase bişto du lhoyo da mardwotho da came mşihoye u komır : Leşan dmılhoyi bnaqla hdo a citotho, dayre, madırşotho wa syome makthabzabnoye da Rum bi coğrafya da Pontusoye, manhıt la haye tahrazto dilonoyto du shofo. Bu Yamo Komo, b’Anatolya, b’Bethnahrin hani dkıtwın morıd da hiyoywotho Rum, Armınoye u Suryoye, mqadım elayye xıd bcelıdbobe, mhaqri, u cayişi taht hboso. A Mşihoye mhaqri, mancımi u tfiki. Rfid cala came Mşihoye u leşono, i hiyoyutho wi tukhmonoyutho Turkoyto, u jbiri dmankıri i ithuthaththe. İ siyasathe du Qtolğenso uda bnaynoşo dmisomi Turkoye, adyawmaste qum caynothıd dı britho kmidafco u kmidawmo bu darğo da Rişayqutnu u wazire. Kmijarıb dmitatimo i mardutho dğalabe hiyoywotho d’Bethnahrin ud’Anatolya. Midıd adyawmasate kımdawmo i siyase du qşoco cala came Mşihoye dxalisi mu Qtolğenso u d’naqıs u mınyonaththe ğalabe.

MUB bu huthomo du buyono ksoyım qrayt lu ray dıbritho; Kmaczımina u ray dıbritho kula, dmahti klayto mqabıl di siyase hdonayto u anti demoqratikoyto dıkmitaşyo b’Turkiya. Xıd mmathlone du ağuno du camo Suryoyo – Othuroyo – Kaldoyo – Oromoyo dhuweste dmafıt mu Qtolğenso, kfıhmina u kfılğina u haşo du camo Rum Pontusoyo. Xıd Mawtbo Umthoyo d’Bethnahrin kmancılina hani dsımme u Qtolğenso cala Rum Pontusoye. Hol dmitıctarıf ba qtolğense uba qtolcame dsimi ma mdabrone d’İttihat – Terakki di Mamlaxtho Othmanoyto uma farsufe dathın bıthır mınayye, u ağunaydan gıdımdawım. Bu yawmo şatonoyo da 101 ışne, kmathkırina b’iqoro a sohde du camo Rum Pontusoyo. Leşan dlo misım qtolğense hathe, ksaymina qroyto lu ray dı britho dmahwe u snodayde.